سرماخوردگی و نقش تغذیه
تمام سلول هاي بدن براي فعاليت نيازمند اکسيژن هستند. اين گاز از طريق دستگاه تنفسي و گردش خون به بدن مي رسد و دي
اکسيدکربن که محصول زائد فعل و انفعالات در بدن است نيز به وسيله همين دستگاه ها از بدن خارج مي شود. اکسيژن از طريق ديواره
ريه ها به درون سرخرگ ها انتشار مي يابد تا در سراسر بدن انتقال پيدا کند. دي اکسيدکربن نيز براي خروج از بدن، از طريق سياهرگ
ها به درون ريه ها منتشر مي شود و وارد هواي بازدم مي شود.
سلامتي مجاري تنفسي وابسته به دريافت هواي فاقد ميکرب و آلودگي است. بيش از 200 نوع ويروس شناخته شده که بر دستگاه
تنفسي فوقاني اثر مي کنند و سبب سرماخوردگي مي شوند. در اغلب موارد، سرماخوردگي ها خفيف بوده و به طور معمول در طي
يک هفته بهبود مي يابند.
سرماخوردگي معمولي با حساسيت ( آلرژي ) و آنفلوانزا متفاوت است. آنفلوانزا ( INFLUENZA ) نامي است که به عفونت ويروسي
بسيار شديد نسبت داده مي شود و اين عفونت نيز بر دستگاه تنفسي فوقاني تأثير مي گذارد. نام آنفلوانزا از اين باور قديمي منشأ
مي گيرد که اين بيماري را ناشي از تأثيرات ماوراءالطبيعه مي دانسته اند.
علايم سرماخوردگي به طور معمول دو تا سه روز پس از ورود ويروس به بدن ظاهر مي شود. شايع ترين علائم شامل : گلودرد، گرفتگي
بيني، آب ريزش بيني، سرفه، عطسه و درد در قسمت هاي دست و پا است. خستگي، ريزش آب از چشم ها و اشکال در خوابيدن نيز
ممکن است رخ دهد.
در صورتي که علائم، بيش از يک هفته باقي بمانند و با سردرد شديد ، ضعف ، از دست دادن اشتها و تشنگي همراه شوند، احتمال اين
که بيماري به علت ويروس آنفلوانزا باشد بيشتر است. بروز تب نيز به طور معمول شايع است. بايد توجه کرد که در موارد عفونت هاي
ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني، علت بيماري را نمي توان برطرف کرد و فقط درمان علائم امکان پذير است.
به هنگام سرماخوردگي استراحت زياد، مصرف فراوان مايعات و قرقره کردن آب نمک ولرم به بهبود علائم کمک مي کند. مصرف قرص
هاي مسکن به رفع سردرد و کاهش تب کمک مي کنند. تنها در مواردي که به دنبال عفونت ويروسي، عفونت باکتريايي نيز بروز مي
کند، آنتي بيوتيک ها مفيد واقع مي شوند. گياهان دارويي مفيدي نيز براي درمان سرماخوردگي وجود دارند.
کودکان ، سالمندان، زنان باردار و افراد دچار بيماري هايي از قبيل ديابت و بيماري هاي کليوي به توصيه هاي پزشکي بيشتري نياز دارند.
گاهي اوقات براي افراد سالمند، به منظور پيشگيري از ابتلا به عفونت، استفاده از واکسن توصيه مي شود. براي جلوگيري و درمان
سرماخوردگي روش هاي مختلفي وجود دارد که ما در اينجا به جنبه تغذيه اي آن مي پردازيم.
چه غذاهايي براي سرماخوردگي مفيد هستند؟
براي اين که سيستم ايمني بدن به بهترين نحو به وظيفه اش که مبارزه عليه ويروس هاي سرماخوردگي و آنفلوانزا است، عمل کند بايد
مواد مغذي حياتي را دريافت کند. مکمل هاي تغذيه اي مفيدي نيز براي پيشگيري و درمان سرماخوردگي توصيه شده است.
سرما خوردگی و نقش تغذیه
مواد غذايي مفيد براي درمان سرماخوردگي شامل موارد زير است :
- ويتامين C ؛ منابع غذايي اصلي تأمين کننده ويتامين C شامل : مرکبات ( پرتقال ، گريپ فروت، انواع ليمو و نارنگي )، انواع توت، گوجه
فرنگي ، فلفل دلمه اي ، توت فرنگي ، سيب زميني و سبزيجات برگ سبز از قبيل انواع کلم. دريافت زياد و منظم ويتامين C به کاهش
بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگي کمک مي کند.
- غلات سبوس دار و حبوبات؛ منابع غذايي مناسب يکي از ويتامين هاي گروه B به نام پانتوتنيک اسيد هستند. کمبود پانتوتنيک اسيد،
سبب بروز عفونت هاي مکرر دستگاه تنفسي فوقاني مي شود.
- سير داراي آهن، روي و آليسين (ALICIN ) است که سبب تقويت سيستم ايمني و کاهش خطر عفونت هاي ويروسي مي شود.
- ماهي قباد، قزل آلا، ساردين و ماهي هاي روغني منبع غني اسيدهاي چرب اُمگا- 3 هستند. همچنين تخم کتان، تخمه کدو حلوايي
و روغن شاه دانه نيز از ديگر منابع خوب اُمگا- 3 هستند.
- دانه کنجد، تخمه کدو حلوايي و آفتاب گردان منابع غني اسيدهاي چرب اُمگا-6 هستند. اين اسيدهاي چرب به سلول هاي دستگاه
تنفسي در مبارزه عليه عفونت هاي سرماخوردگي کمک مي کنند.
- جگر، انواع ماهي از جمله قزل آلا، قباد و شاه ماهي، کره و تخم مرغ منابع ويتامين A هستند. هويج ، انبه ، سيب زميني، زردآلو ، کدو
حلوايي و سبزيجات سبز تيره نيز تأمين کننده بتاکاروتن هستند که در بدن به ويتامين A تبديل مي شوند. عفونت هاي مکرر تنفسي در
کودکان با کاهش ذخائر ويتامين A مرتبط است. يک رژيم غذايي متنوع که داراي اين مواد غذايي باشد، مواد لازم براي يک کودک در حال
رشد را تأمين مي کند.
- تخم مرغ ، ماهي، مرغ، گوشت قرمز بدون چربي، لبنيات ، حبوبات، مغزها، دانه ها و غلات سبوس دار تأمين کننده پروتئين هستند.
کمبود دريافت پروتئين خطر ابتلا به عفونت را افزايش مي دهد.
